Sunday, January 23, 2011

FriEnd rEquest

-दीनबन्धु-

एकाएक प्रशंसाको पोको सहितको यो बिशेष मित्रता अनुरोध बाट म एक किसिमको अनौठो अनुभूति गर्दै थिए। फोटो हेरे, खासै चिने जस्तो लागेन, उसको प्रोफाइलमा प्राइभेसी सेटिंग गरिएको थियो, मात्र फिमेल हो भन्ने जानकारी थियो। कमन फ्रेन्ड हरु एक जना पनि छन् भन्ने देखिएन, म सोचमा डुब्दै थिए, फ्रेन्ड रिक्वेस्ट लाइ सदर गरु कि बदर। नगरु, चिनेकै होला त्यो पनि सुन्दर महिला, पुरुस भएको भए त बाल। फेरी चिनेकै जस्तो गरि इमेल पनि त लेखेकी छ। तर पछिल्लो समयमा फेसबुकमा फैलिएको बिकृतिको शिकार भै नै सकेको छु म, धेरै ई- फ्रेण्ड बनाउने भन्ने मेरो सपना त्यो दिन देखि चकनाचुर भएको थियो जब म एउटा यस्तो लज्जाजनक तस्बिरमा मेरो कथित इ-मित्र बाट ट्याग गरिएको थिए।


फेसबुक मा गजल लेख्ने बग्रेती गजलकार हरुको भिडबाट ऊ मेरो फ्रेड लिस्ट मा जोडिएको थियो, प्रशान्त नाम थियो , थर चाही गुरुङ। ठेगाना साउदी तिर कुनै कम्पनि मा म्यानेजर को रुपमा थियो उसको। मैले लेख्ने गरेका हरेक स्ट्याटस र गजलहरुमा उसले प्रतिक्रिया छोड्ने गर्थ्यो, एक अर्थमा असल ई-मित्र थियो उ मेरो। त्यो घटना घट्नु भन्दा दुइ चार दिनअघिका उसका स्ट्याटसहरु मैले खासै बुझ्न सकेको थिईन, बुझ्नु पनि थिएन मलाई। गहिरो भाब हुन्थ्यो उसका स्ट्याटस हरुमा। लाग्थ्यो निकै पिडामा परेको छ सोल्टी। म खासै प्रतिक्रिया लेख्दिनथे भलै मन परेको नै किन नहोस, कहिलेकाही लाइक मा क्लिक गरिदिन्थे बस त्यती हो। एकदिन उसले मलाइ दाजु सम्बोधन गर्दै इमेल लेखेको थियो, भन्दै थियो, तपाईंले लाइक मात्रै गर्नु भन्दापनि मेरो स्ट्याटसमा केहि प्रतिक्रिया छोडिदिनु भयो भने म आभारी हुने थिए। हुनत उसका स्ट्याटसहरु कवितात्मक हुन्थ्ये जुन मलाई औधी नै मन पर्छ तर पनि मैले खासै वास्ता गर्दिनथे, बिस्तारै समय बित्दै जादा त्यो दिन पनि आइ छाड्यो जुन दिनले मलाई अब नचिनेको मान्छे साथि बनाउनु हुदैन भन्ने पाठ पढाएर गयो। जहासम्म सम्झना छ उसको फोटोमा मेरो नाम ट्याग हुदाको दिन म अलि ब्यस्त थिए, जागिर को सिलसिला थियो, म बिशेष कामले सदरमुकाम झरेको थिए, मोबाइलमा इन्टरनेट जोडेको थिएन, त्यती सस्तो नेपाल टेलिकम को इन्टरनेट जोड्ने हैसियेत म संग नभएको भने होइन ,कुरो कति मात्रै हो भने मेरो मोबाइल को ब्याट्री यति डाउन भै सकेको थियो कि म फोन मा आधा घण्टा भन्दा बढी गफिन सक्दिनथे, त्यस्तो फोन माथि इन्टरनेट थपेर मेरो फोन लाइ अत्याचार गर्ने पक्षमा थिईन म। अर्को स्मार्ट फोन किन्ने मनस्थितिमा भए पनि अस्ट्रेलियामा भएको भाइले कोसेली पो ल्याई दिन्छ कि भन्ने लोभमा बसेको थिए। साझको पाच बज्दै थियो, बहिनीले फोन गरि, अनि भनि ‘दाइ तेरा साहित्यले अब खोला खाए, खुब नँया नँया मित्र बनाउछु भन्थिस नि, देखिस।’ म एकाएक झस्किए। लोडसेडिंग थियो सदरमुकाममा, म कतै साइबर बस्न सक्ने अवस्था पनि थिएन, अनि लाजै पचाएर बहिनिलाइ नै त्यो भन्नै नमिल्ने पासवोर्ड दिएर त्यो फोटो अनि त्यो कथित इ-मित्र को हत्या गर्न अह्राए, मेरो फेसबुक बाट। मामा, माइजु अनि काकी अनि मेरो प्रिय विद्यार्थी हरुको इमेलको ताँती थियो मेरो इनबक्समा,सबैमा जिज्ञासा अनि शंका भरिएको थियो। मैले निकै ग्लानी महसुस गरेको थिए। त्यो दिन देखि म चेत बाबा काशी भएको छु।
अब चिन्दै नचिनेको, अनि एक जना पनि कमन फ्रेन्ड नभएको यो नयाँ मित्र को नयाँ इमेल मलाई एउटा बिजुली थियो, अगुल्ठो त पहिले नै खाइ सकेको थिए मैले। ह्या जे सुकै होस्, बालै भएन भनेर म मेरा गजलकार मित्रहरुको गजल पढ्न थाले। अचेल फेसबुकमा यी थोत्रा गजलकारहरुको च्याउ सरि उत्पत्ति भएको देख्दा एक मनले त ठिकै हो भन्छ , तर अर्को मनमा चाही आफ्नो त्यो सुन्दर फेसबुके भित्तोजति स्तरहीन गजलहरुका रङले पोतिदा कहिलेकाहिँ त झ्वाक नै चलेर आउछ। बरु एउटा गजल फोरम बनाएर त्यतै त्यस्तो खेति गरेको भए पनि हुने नि भन्ने पनि लाग्छ, त्यसो त गजलगृह, नेपाली गजल, साहित्यघर अनि गजल को फेसबुक भन्दै थोरै धेरै यस्ता फेसबुक ग्रुप पनि नभएका त होइनन तर पनि मेरो भित्तोमा गजलहरुको तछाडमछाड देख्दा चाही सार्है नै उदेक लाग्छ अचेल। एउटाको सिर्जनामा प्रतिक्रिया लेख्यो अर्को ले मेरो मा किन नलेखेको भनेर इमेल छोड्छ अनि भोलि देखि आफ्ना स्ट्याटस मा पनि लाइक गर्न छोड्छ, जे भए पनि आफ्ना पोस्ट हरुमा धेरै लाइक आवोस अनि धेरै लाइक पावोस भन्ने त जसलाई पनि हुँदो रैछ क्या , फेसबुक मा फस्टाएको व्यापार भनेकै कमेन्ट र लाइक को त हो नि नढाटेर भन्नु पर्दा। खैर जे सुकै होस्, म गजलहरु को भिडबाट रबि प्रान्जल को एउटा गजल पढ्दै थिए, इनबक्समा झिलिक्क रातो बल्यो। गजल पढ्न छोडेर इनबक्स खोलि हेरे, उसैको थियो। यस्तो लेखिएको थियो, ” तिम्रो ताजा प्रतिक्रिया माइ संसारमा पढे, सार्है खुसि लाग्यो, तिम्रो चेतनाको स्तर को ब्याख्या गरेर सक्दिन र थाक्दिन म। तिम्रा व्यंग्य कवितामा कति दम छ भन्ने कुरामा मैले मत राखी रहनु जरुरि देख्दिन, तर आफ्नै मित्रको मित्रताको अनुरोध स्वीकार गर्न नचाहने तिमीलाई म कस्तो बुद्धिमान भनु?” इमेल रोमन मा लेखिएको थियो, मलाइ कता कता चस्स दुख्यो उस्को इमेलले, अनि हिनताबोध भयो उसलाई चिन्न नसकेकोमा। इमेल पढ्ने बित्तिकै अनलाइन भए म फेसबुकमा, तर ऊ त्यहाँ थिइन, बहिनि ले ‘हेल्लो’ भनि हाली, अब कसरि अफलाइन जाऊ। हेल्लो भने, “ज्वाई लाइ आराम?” भन्ने मेरो प्रस्न टाईप् गर्न नपाउँदै उसले सत्र ओटा प्रश्न सुइक्याई सकेकी थिई। म उसलाई उत्तर दिदै मा व्यस्त थिए, मैले प्रस्न गर्न पाउने अवस्था थिएन। अमेरिका भएको आर्को साथिले “के छ गाउँले?” भन्यो, उसलाई पनि ठिक छ भन्नै पर्यो। लन्डन बाट माइजु ले के छ भान्जा भन्नु भो , नमस्ते माइजु भन्नै पर्यो, अस्ट्रेलिया मा भएको भाइले ओ हो दाइ पनि अनलाइन भनेर कुरा सुरु गर्यो , उसैसंग स्मार्ट फोन को आशा पालेर बसेकोले पनि उसलाई पनि उत्तर दिने पर्यो, “काम कुरा एकातिर कुम्लो बोकी ठिमी तिर” भनेको त यही भएर पो रैछ है भन्ने भो मलाई त्यती बेला, खोजेको के, भयो के। त्यतीका बेर सम्म पनि ऊ अनलाइन आइन। म किटेर भन्न सक्थे कि उसले मोबाइल बाट फेसबुक चलाएको हो। तर होइन होइन , यदि मोबाईल बाट नै चलाएको भए माइ संसार मा मेरो प्रतिक्रिया कसरि पढ्न भ्याई त त्यसो भए, म बडो असमन्जसमा परे। म यहि चिन्तन मा बग्दै गर्दा फेसबुकको च्याट मा हेल्लो भन्ने हरुको संख्या दर्जनौ पुगी सकेको थियो, त्यहि भएर त मलाइ फेसबुक च्याटमा अनलाइन बस्नै मन लाग्दैन। अब को उत्तम विकल्प थियो कि फेसबुक बाट अफ लाइन हुने। फेरी सबैलाइ थाहा भएकै कुरा हो कि म जतिबेला अफलाइन हुदापनि त्यसको अर्थ लोडसेडिंग को कारणले हो भन्ने बुझाउन गार्हो हुन्नथ्यो त्यसैले जे सुकै होस् भनेर च्याट को हरियो बत्ति निभाइदिए। फेसबुक मा धेरै साथी बनाउनुको पिडा बल्ल बुझ्दै थिए म।
ऊ त्यती इमेल लेखेर हराई, म च्याट गर्ने हरुको भिड मा हराए, मेरो चेतना हरायो, साला जिन्दगि कस्तो झ्याल्ली गर्न जानेको होला यहि बेला भन्नु जस्तो, एक छिन त आफै संग झ्वाक चलेर आयो, एक झापड दिउ जस्तो, भैगो के झापड हान्नु आफैले आफैलाइ, बरु त्यो अपरिचित परिको इमेल को प्रतिक्रिया लेख्छु भनेर कस्सिए। गूगलको युनिकोड एक्टिभ गरे अनि लेंखे ” लाग्छ हामी धेरै पुराना परिचयका हौ, तर समयको अन्तरालले हाम्रो मित्रता लाइ अपरिचित को रुप मा ब्याख्या गरिरहेको छ। उमेरको आयतन र बुद्धि को बोधोपना बढ्दै जादा मैले हजुर लाइ चिन्न नसक्नु मेरो कमजोरी हुनसक्छ, रिसानी माफ होला कृपा गरेर यहाँ लाइ चिन्ने शौभाग्य दिनुभएमा यो प्राणी धन्य धन्य हुनेछ। बिना चिनजान को मित्रसंग मित्रता गास्दा जीवनमा ठुलै उपहार पाईसकेको हुनाले पनि हामि दुवैले दुवैलाइ चिन्न जरुरि छ, मेरो भन्नु त्यती मात्रै हो , कृपया अन्यथा नलिनु होला, तपाईं र मेरा कमन फ्रेन्ड हरु पनि नभएकाले मैले हजुर लाइ ठम्याउन सकिन, कुरो बुझ्नु हुनेछ” यति लेखेर सेन्ड आइकन थिचीदिए। अनि घडी हेरे, मैले करिब करिब २ घण्टाको समय बिताई सकेछु फेसबुकमा यसै गरि। अब, लाइन जान त्यस्तै आधा घण्टा जति बाकि होला, यदि बिधुत प्राधिकरण को समयतालिका ठिक साचो हो भने, हुनत यो बिजुलीको पनि केहि भर छैन, अहिले एकछिनमै काटिन पनि सक्छ। किन होला खोइ हाम्रो देशको सरकार यस्तो निकम्मा भएको, कसले होला खोइ देशमा बिकासको लहर चलाउने, देशमा सरकार विहीनताको स्थिति भएको पनि थुप्रै भैसक्यो, नाथे भारत ले जाबो एउटा प्रधानमन्त्री चयन गर्न पनि सकेन नेपालमा, नेपालका नेता त बकम्फुसे नै हुन् भन्ने त पहिले देखि नै थाहा भएको कुरा हो। यसपाली त प्रधानमन्त्री चुनाब रुपी गाइजात्रा ले त झन यिनका हैसियत नांगै परिदिएकै छ। काम चलाउहरु खाली काम चलाउने काम मात्रै गर्छन, आइस क्रिम चाट्दै हिनेर मरेका छन् अचेल देशका ठुलाबडा भनाउदाहरु, कोहि चाही कपालको थरि थरि डिजाइन निकाल्छन, कोइ राष्ट्रिय झन्डा लाइ रौसि लाइ सितन राख्ने सस्ता रुमाल ठान्छन्, यस्ता तोर्पेहरुले के गर्लान त गाठे यो देशको बिकाश, संबिधान सभा भित्रै कुस्ती खेलेर मरे अस्ति भर्खर, पार्टीहरुको अन्तरिक बिखण्डन बजारमा दिनप्रतिदिन सार्बजनिक हुदैछ, यस्ता तोरीहरु मिलेर देशको संबिधान लेख्लान भनेर कसरि बिस्वस्त हुनु र खोइ! उफ दिक्क लाग्छ यो राजनीति सम्झिदा पनि। मलाई किन किन यही फेसबुक चलाउन पाइन्न कि भन्ने मात्रै चिन्ता लाग्छ यो बिजुली नहुदा, भाइको एस एल सी आउन लागिसक्यो, मलाई त्यसको बरु त्यती चिन्ता लाग्दैन, तर यो इन्टरनेट भएन भने म फेसबुक बिना कसरि जिउन सक्छु होला भन्ने लागि रहन्छ जति खेर पनि , आखिर म पनि त नेपाली हु, नेपाली नेता ले सिकाएको स्वार्थको पाठ थोरै धेरै त म मैले पनि पिएकै छु भन्ने मलाई मेरा यिनै चिन्तन बाट बोध हुन्छ।
फ्याट्ट रातो देखा पर्यो इनबक्समा, हतार हतार खोले, उसैको थियो, नक्कली त अझै अनलाइन मै रै’छ। स्काईप मा अनलाइन आउन अनुरोध गरेकी र’छ ,स्काईप आइडी दिएकी थिई, तर दुर्भाग्य म संग स्काईप अकाउन्ट थिएन अनि त्यो नेपालको रेलकै जस्तो सुस्त गतिको इन्टरनेटबाट स्काईप डाउनलोड गर्न पनि सम्भव थिएन, त्यसैले हतार हतार लेखे, “आइ डोन्ट ह्याव ए स्काईप आइडी” अनि सेन्ट गरिदिए। थुक्क तेरो बुद्धि, याहू त थियो त फेरी। दिएको भएत हुन्थ्यो नि भनेर थक्क थक्क भै नै रह्यो मनमा, तर पनि उसको प्रतिक्रिया नपढी याहू आइडी दिन मन मानेन, धैर्य गरेर बसे भला धैर्य गर्ने अवस्था त खासै थिएन तरपनि धैर्य गर्न नेपालीलाइ कसले जित्छ र, २ वर्ष सम्म सम्म त धैर्य गरियो, र पनि केहि लुतो लाग्या होइन क्यार, अझै पनि त धैर्य गर्दैछौ, भला त्यो धैर्यताको कुनै प्रतिफल आउनेवाला पनि छैन अझै कम्तिमा अर्को दुइ चार वर्ष। तर यहाँनिर धैर्य गर्न म संग न धैर्यता थियो न त समयनै , अब लाइन जाने बेला भै सकेको थियो, मन भित्र नराम्ररी हुटहुटी बढिरहेको थियो, त्यसै त्यसै छट्पटी भै रहेको थियो। म उसको फेसबुक पेज मा थिए यति खेर, उसको प्रोफाइल फोटो हेरेर उसलाई ठम्याउने असफल प्रयास गर्दै थिए। कसैगरे पनि मेरो दिमाखले उसलाई पहिचान गर्न सकेन, पिलिक्क रातो बल्यो फेरी इनबक्समा, तत्कालै क्लिक्क गरे, लेखेकी थिई ” मेरो प्रोफाइल तस्बीर परिवर्तन गरेकि छु आशा छ अब त चिन्ने छौ”। तर फोटो उही थियो अहिले सम्म, म ब्यग्र प्रतीक्षामा थिए, उसको परिवर्तित प्रोफाइल तस्बीर हेर्न। मलाई हतार थियो किनकि अब लाइन जान एकदमै कम समय मात्रै बाकि थियो। दिमाख मा झट्ट आइडिया फुर्यो, पेज रिफ्रेश गर्ने भन्ने, हतार हतार रिफ्रेश बटन एफ फाईब थिचे, फोटो परिवर्तन भो। हो फोटो परिवर्तन भो अनि म, कम्प्युटर स्क्रीन मा एकटक संग हेरेको हेर्यै भए, टाउको मा हज्जार भोल्ट को करेन्ट संचारित भो ,शरीर चिसो भएर आयो, एकाएक स्वास बन्द होला जस्तो भो,जमिन भासिएला जस्तो भो, अनि झ्याप्प स्क्रीन निभ्यो,अनि जताततै अन्धकार छायो।

No comments:

Post a Comment

thank you